قفسه‌نوشت ۱۶۷: یادداشت‌های زیرزمینی و دیگر داستان‌ها، اثر فئودور داستایوسکی

این مجموعه شامل داستان‌های بلند و کوتاه فئودور داستایوسکی است. این داستان‌ها عبارتند از سه نوولای همزاد»، شب‌های روشن»، یادداشت‌های زیرزمینی»،  و دو داستان کوتاه تقریباً بلند! فرد فروتن» و رؤیای آدم مضحک».

در همهٔ این داستان‌ها داستایوسکی نشان می‌دهد که در هر گونه‌ای از روایت به ظرائف روان‌شناسی شخصیت واقف است. در همزاد» فاصلهٔ طبقاتی و مفهوم شرم از خود را نشان می‌دهد. در شب‌های روشن فضای رومانتیستی آن زمان را در شخصیت متجلی می‌کند. یادداشت‌های زیرزمینی نقدی است بر عقل‌گرایی آن دوره و البته پرحجم‌ترین کتاب از نظر محتوا با کوتاه آمدن از داستان‌گویی دقیق. فرد فروتن» یک داستان روان‌شناسانهٔ دقیق با تعلیقی جالب و فضای روایتی غیرقابل اتکاست. و در نهایت رؤیای آدم مضحک» نقدی صریح بر فضای علم‌زده و نیست‌انگار جهان پیرامون دارد. همهٔ این داستان‌های خواندنی هستند. دبورا مارتینسن»، استاد ادبیات روس دانشگاه کلمبیا، در مقدمهٔ این نسخه از کتاب، نقدهای دقیقی بر هر کدام از داستان‌ها نوشته است که پیشنهاد می‌کنم بعد از خواندن هر کدام از آن داستان‌ها، آن نقدها را بیابید و بخوانید.

هر چه بیشتر از داستایوسکی می‌خوانم، متوجه می‌شوم یک سر و گردن از همهٔ نویسندگان کلاسیک بالاتر است. از نظر مضمون بعید می‌دانم مدرن‌ها هماوردش باشند.